Monday, 18 February 2019 16:14

လူတစ္ေယာက္ မျဖစ္မေန ျပဳမူေနထုိင္သင့္တဲ့ အခ်က္( ၅) ခ်က္

(၁) အတတ္ပညာတစ္ခုခုကုိ တတ္ကြၽမ္းေအာင္သင္ၾကားပါ။

အတတ္ပညာဆုိတာ အတန္းပညာတစ္ခုတည္းမဟုတ္ပါ။ အသိပညာ၊ လူမႈက္ဆံေရးပညာ၊ အေကာင္းအဆုိးကုိ ေဝဖန္ပုိင္းျခားႏိုင္ေသာ အေတြးအေခၚႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာတစ္ခုခုကုိ မျဖစ္မေန သင္ၾကား တတ္ေျမာက္ထားသင့္တယ္။

Wednesday, 13 February 2019 10:58

အနာဂတ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔ ကေလးဘ၀ထဲက တတ္ထားသင့္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ား

ကၽြန္ုပ္တုိ႔ေတြဟာ လူေလာကၾကီးထဲကုိ ေရာက္လာတာနဲ႔ အေကာင္းေရာ အဆုိးေရာ ခံစားရၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဆင္းဆင္းရဲေမြးလာၾကသလုိ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာေမြးလာၾကပါတယ္။ မည္သု႔ိပင္ျဖစ္ေစ ဘ၀ရဲ႕ျဖတ္သန္းမႈတုိင္းရဲ႕ အဓိကအခ်က္က တစ္ခုပဲရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ‘ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း’ ဆုိတာပါပဲ။ ဘယ္ေလာက္ပဲခ်မ္းသာေနပါေစ စိတ္ဆင္းရဲ႕ေနရမယ္ဆုိရင္ ဒီခ်မ္းသာမႈေတြက အလကားပါပဲ။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ဆင္းရဲေနပါတယ္ ေပ်ာ္ရႊင္ေနတဲ့သူအတြက္ေတာ့ ဆင္းရဲ႕ျခင္းဟာလည္း အလကားပါပဲ။ ေလာကမွာ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာဟာေတြက လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ကုိဆုံးျဖတ္ေပးတာမဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔မွာရွိေနတဲ့ ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းေတြ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ဘ၀ကုိ တုိင္းတာဆုံးျဖတ္ေပးတာပါ။ လူတစ္ေယာက္ဟာ အျမဲတမ္းစိတ္ဆင္းရဲစြာနဲ႔ ဘ၀တစ္သက္လုံး ျပီးဆုံးသြားမယ္ဆုိရင္ လူျဖစ္ရတာ မတန္ပါဘူး။ ရခဲ့လွတဲ့ဘ၀မွာ အေကာင္းေရာ အဆုိေရာရွိေနမွာပါ။ ဒါေတြကုိ ေျဖရွင္းသင့္တာေျဖရွင္း လွစ္လူရႈသင့္တာရႈျပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ျဖတ္သန္းမွသာ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဘ၀မွာေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ေနႏုိင္ဖုိ႔ ငယ္ငယ္ထဲက ကေလးေတြကုိ သင္ေပးထားသင့္ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြကုိ မွ်ေ၀ေပးလုိက္ပါတယ္။

၁။ ဘာသာစကား

Language Literacy 1024x683

ေလ့လာမႈတစ္ခုမွာ ဒုတိယဘာသာစကားတစ္ခုကို ေလ့လာသင္ယူတဲ့ကေလးဟာ မွတ္ဥာဏ္ပိုေကာင္းၿပီး အေျပာင္းအလဲေတြအတြက္ ျမန္ျမန္ က်င့္သားရပါတယ္။ ဘာသာစကားကို ပိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ နားလည္မႈရွိေၾကာင္း ျပသခဲ့ပါတယ္။ ကေနဒါမွာရွိတဲ့ Rotman သုေတသနလုပ္ငန္းက သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ဘာသာစကား၂ခုေျပာျခင္းက အသက္ႀကီးတဲ့အခါ အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ စတင္ျခင္းကို ေႏွာင့္ေႏွးဖို႔ ဦးေႏွာက္ကို ကူညီေပးေၾကာင္း သက္ေသျပခဲ့ပါတယ္။

၂။ ေရကူးျခင္း

AdobeStock 59111984

ဘယ္ကုိယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမဆို ေလ့က်င့္ျခင္းက က်န္းမာသန္စြမ္းတဲ့ ဘဝတစ္ခုကို ေပးစြမ္းပါတယ္။ ေမေမတို႔ရဲ႕ကေလးကို ေရကူးသင္ေပးျခင္းက ကၽြမ္းက်င္မႈတစ္ခု ျဖစ္ျခင္းအျပင္ အေရးႀကံဳလာတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ သင့္ကေလးရဲ႕ အသက္ကို ကယ္တင္ႏိုင္ၿပီး အေတြ႕အႀကံဳအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေျခလက္အဂၤါမ်ားကို အားေကာင္းလာေစဖို႔နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္တတ္မႈ(coordination) ကိုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္ေစဖို႔ ကူညီေပးပါတယ္။ ေရကူးျခင္းက ဦးေႏွာက္ကို သက္ရွည္က်န္းမာေနေစဖို႔လည္း ကူညီေပးတယ္လို႔ ဇီဝနည္းပညာ ႏိုင္ငံတကာစင္တာက ထုတ္ေဝတဲ့ ေလ့လာမႈတစ္ခုက ေျပာပါတယ္။

၃။ တူရိယာ တီးခတ္ျခင္း

1100 kid instruments

အာရံုေၾကာသိပၸံဂ်ာနယ္တစ္ခုက တူရိယာတစ္ခုကို တီးခတ္ဖို႔ သင္ယူျခင္းဟာ (အၾကားအာရံုႏွင့္ဆိုင္ေသာ) auditory skills ကိုတိုးတတ္ေစၿပီး အိုမင္းျခင္းရဲ႕ သဘာဝျဖစ္တဲ့ ဦးေႏွာက္စြမ္းေဆာင္ရည္ ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈကို ေႏွာင့္ေႏွးေအာင္ ကူညီေပးေၾကာင္း ရွာေဖြ ေ့လလာမႈတစ္ခုကို ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တူရိယာတစ္ခု တီးခတ္တဲ့အခါ (အၾကားအာရံု) auditory, (ေျခလက္လႈပ္ရွားမႈ) motor, ႏွင့္ (အျမင္အာရုံ)perception ကဲ့သုိ႔ေသာ ဦးေႏွာက္စနစ္အေတာ္မ်ားမ်ားကို activate လုပ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ သင့္ကေလး အရြယ္ေရာက္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာတဲ့အခါ သူတို႔မွာ ေျပာဆိုဆက္ဆံမႈ ေျပျပစ္တဲ့စြမ္းရည္နဲ႔ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္း ရွိတဲ့ စြမ္းရည္ကို ရရွိပါလိမ့္မယ္။

၄။ ကခုန္ျခင္း

5aa6196401a21.image

Karlstad တကၠသိုလ္မွ ေလ့လာမႈတစ္ခုမွာ ကခုန္ျခင္းဟာ ေမ်ာက္ရံႈးတဲ့ကေလးေတြမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးတတ္ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါက ေျပာဆိုဆက္ဆံမႈ ေျပျပစ္ေစဖို႔ႏွင့္ သူတို႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္မွတဆင့္ စိတ္ခံစားမႈေတြကို ေဖာ္ျပခြင့္ ေပးထားပါတယ္။ ဂီတရဲ႕ အကူအညီႏွင့္အတူ ကိုယ္ကိုယ့္ကို ေလးစားမႈ( self-esteem) တည္ေဆာက္မႈႏွင့္ motor skills၊ social skills၊ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းကို အားေပးပါတယ္။ ကခုန္ျခင္းက သင့္ကေလးကို မတူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို ပိုရင္းႏွီးေစပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ခႏၶာကိုယ္မွာ ယံုၾကည္မႈ ပိုရွိေစၿပီး ပိုၿပီးပြင့္လင္းတဲ့ စိတ္သေဘာထားရရွိေစပါတယ္။

၅။ ျပန္လည္အသံုးခ်ျခင္း

kidsvolunteering 660x330

recycle လုပ္ျခင္းျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကမာၻေျမႀကီးကို ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ႏွင့္ ေနာက္လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြအတြက္ ပိုေကာင္းတဲ့ ကမၻာေျမႀကီးကို ခ်န္ထားခဲ့ဖို႔ အကူအညီျဖစ္ေစပါတယ္။ recycling လုပ္ျခင္းက psychomotricity ႏွင့္ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းကို အားေပးတာေၾကာင့္ သင့္ကေလးေတြအတြက္ ေကာင္းပါတယ္။
သင့္ကေလးဟာ သူ႔ရဲ႕အိုင္ဒီယာကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ေစ်းႀကီးတဲ့ resource ေတြ မလိုအပ္ဘူးဆိုတာ သိလာပါလိမ္မ့ယ္။ စပိန္ႏိုင္ငံဟာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဂရုစိုက္ျခင္းႏွင့္ စားသံုးမႈႏွင့္ပတ္သတ္တဲ့ အသိပညာေပးေတြကို ပ်ိဳးေထာင္ဖို႔ ေက်ာင္းေတြမွာ (ျပန္လည္အသံုးခ်ျခင္း)recycling သင္ၾကားျခင္းကို အားေပးထားပါတယ္။

၆။ သန္႔ရွင္းေရး

cleaning

ဘယ္လူသားမဆို စနစ္က်မႈႏွင့္ သန္႔ရွင္းေရးဟာ ဘဝအတြက္ မရွိမျဖစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာတဲ့ဘဝတစ္ခုကို ဦးတည္ျခင္း ကဲ့သို႔ လက္ေတြ႕အေၾကာင္းရင္းေတြအျပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာျဖစ္စဥ္ကို စနစ္တက် ပိုၿပီး ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ေစဖို႔ ကူညီေပးပါတယ္။ ဂ်ပန္မွာ ကုိယ့္ရဲ႕စာသင္ခန္းနဲ႔ ေက်ာင္းသန္႔ရွင္းေရးကို ေက်ာင္းပညာေရးရဲ႕ တစ္စိတ္တပိုင္းအျဖစ္ သင္ၾကားေပးပါတယ္။

၇။ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း

15759897 1465307137 640x360

ကေလးေတြနဲ႔အတူတူ ထမင္းဟင္းခ်က္ျပဳတ္တာဟာ မိသားစုအတြင္း ဆက္ဆံေရးကို ပိုတိုးတတ္ေစပါတယ္။ ေမေမတို႔က ဟင္းပြဲျပင္တဲ့ေနရာမွာ ကေလးေတြကို ပါဝင္ေစလွ်င္ သူတို႔အတြက္ အာဟာရမျဖစ္တဲ့ အစားအစာေတြကို စားသံုးတာ ေလ်ာ့နည္းနိုင္ဖြယ္ ရွိၿပီး အစားအေသာက္ကို ပိုၿပီး သတိထားလာပါလိမ့္မယ္။
ဟင္းခ်က္နည္းေတြကိုလည္း သိလာေစၿပီး ဟင္းအမယ္ထဲမွာပါတဲ့ ပါဝင္ပစၥည္းတစ္ခုစီကိုလည္း စူးစမ္းေလ့လာပါလိမ့္မယ္။ ခ်က္ျပဳတ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္အစားအစာဆိုရင္ ဘယ္လိုခ်က္ရတယ္? ဘာထည့္ရတယ္ဆိုတာ သူတို႔ကို ျပသေပးပါ။ သင့္ကေလးက အရမ္းငယ္ေသးရင္ မေတာ္တဆျဖစ္ျခင္းမွ ေရွာင္ရွားဖို႔ ရိုးရွင္းတဲ့အရာနဲ႔ပဲ စတင္ပါ။

၈။ ေငြေၾကး အသံုးျပဳျခင္း

dollarphotoclub 40338810 3

ကၽြန္ေတာ္တို႔ အရြယ္ေရာက္လာတာနဲ႔အမွ် ေငြေရးေၾကးေရးတာဝန္မ်ားက တျဖည္းျဖည္း ေရာက္လာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပင္ဆင္မထားဘူးဆိုရင္ အမွားေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးေတြကို အေျမာ္အျမင္ရွိရွိ ေငြေၾကးသံုးတတ္ေစဖို႔ႏွင့္ ပိုက္ဆံစုတတ္ေစဖို႔ သင္ေပးထားတာ ေကာင္းပါတယ္။ သူတို႔အတြက္ ေငြေၾကးကို ဘယ္လိုစီမံခန္႔ခြဲ သံုးစြဲရမလည္းဆိုတာ သိလာပါလိမ့္မယ္။

၉။ သူတို႔ခံစားခ်က္မ်ားကို ဆက္သြယ္ေျပာဆိုျခင္း

iStock 20583642 LARGE

လူတိုင္းက အခ်ိန္တိုင္း ေပ်ာ္ရြင္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕အေျခအေနေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွာင္လို႔မရႏိုင္တဲ့ မဆင္မေျပတဲ့ ခံစားမႈေတြကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။
ဒီခံစားခ်က္ေတြကို သူတို႔ လက္ခံသင့္တာ လက္ခံဖို႔နဲ႔ မိဘနဲ႔ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးသင့္တာ တိုင္ပင္ဖို႔ ဘယ္လိုခဲြျခားသတ္မွတ္ရမယ္ဆိုတာ အေစာပိုင္းအသက္အရြယ္မွာ သင္ထားေပးရပါမယ္။ 
စိတ္ခံစားမႈ intelligence ျဖစ္တာဟာ သင့္ကေလးကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ဖို႔ ႏွင့္ ရႈပ္ေထြးတဲ့ အေျခအေနေတြမွာ သင့္ေလ်ာ္စြာ တံု႔ျပန္တတ္ေစဖို႔ ခြင့္ျပဳေပးပါလိမ့္မယ္။

၁၀။ အပန္းေျဖဖို႔ သင္ေပးပါ

relaxation for kids article content card

ေက်ာင္းေတြမွာ ကေလးေတြကို စာေတာ္ေစဖို႔၊ တာဝန္ထမ္းေဆာင္တတ္ေစဖို႔၊ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရယူတတ္ေစဖို႔ႏွင့္ တျခားသူေတြနဲ႔ ေနထိုင္တတ္ေစဖို႔ သင္ေပးပါတယ္။ မိဘေတြအေနနဲ႔ ကေလးကို စိတ္ပင္ပန္းမႈေတြကို ေျဖေလ်ာ့ဖို႔ႏွင့္ ကစားဖို႔ အခ်ိန္ေလးေတြ ဘယ္လုိရွာေဖြရမလဲဆိုတဲ့ အနားယူျခင္းရဲ႕ အေရးပါမူႏွင့္ ပတ္သတ္တာေလးေတြ သူတို႔ကို သင္ေပးသင့္ပါတယ္။ မိသားစုတစ္စုလံုး အိမ္မွာ စိတ္ေအးလက္ေအးပတ္ဝန္းက်င္ကို ဖန္တီးဖို႔ ေလ့က်င့္ႏိုင္တဲ့ အသက္ရႈနည္းစနစ္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒါက သူတို႔ရဲ႕စိတ္ဖိစီးမႈအဆင့္ဆင့္နဲ႔ စိတ္ဖိစီးမႈႏွင့္ ဆက္စပ္တဲ့ ေရာဂါမ်ား ခံစားရႏိုင္ေျခကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးပါလိမ့္မယ္။

ဒီအခ်က္ေတြက ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔ ကေလးဘ၀ထဲက တတ္ထားသင့္တဲ့အခ်က္ေတြျဖစ္ျပီး ကေလးဘ၀က မတတ္ခဲ့ရင္ေတာင္ ယခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ တတ္ထားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ သင့္ဘ၀ကလြတ္လပ္ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ သူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနမွာပါ။

 

source - lifestyle myanmar

Tuesday, 08 January 2019 15:21

အလုပ္ထဲ မေပ်ာ္နိုင္ရတဲ့ ဒုကၡ

လုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ အေရးႀကီးဆုံးကဘာလဲလို႔ ေမးလိုက္ရင္ အမ်ားစုက Customer ဆိုတာပဲ ေျဖမိၾကတာ မ်ားပါတယ္။ Customer ေတြက အေရးႀကီးတာမွန္ပါတယ္ ဒါေပမယ့္ ဒါကို အေရးႀကီးဆုံးရယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။

Tuesday, 18 December 2018 14:42

လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ဖုိ႔ အတြက္ အခ်က္ (၇) ခ်က္

လက္႐ွိ လုပ္ေန ရတဲ့အလုပ္က ပ်င္းရိစရာ ေကာင္းလာ တယ္လုိ႔ ခံစားေန ရပါသလား။ ဒါေတြ ကိုခ်ည္း ထပ္ခါ တလဲလဲ လုပ္ေနရလို႔ ပင္ပန္း ေနၿပီလား။ မနက္ မိုးလင္းတာနဲ႔ အိမ္ကို ေက်ာခိုင္းၿပီး အလုပ္ကို