Articles

Monday, 08 July 2019

ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာဆုိတာ

ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာဆုိတာ google

ယူနက္စကို ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာ (UNESCO World Heritage Site) ဆိုသည္မွာ ေနရာတစ္ခု (သစ္ေတာ၊ ေတာင္၊ ကန္၊ ကၽြန္း၊ ကႏၲာရ၊ အထိမ္းအမွတ္ေနရာ၊ အေဆာက္အအုံ၊ စုေပါင္းထားသည့္ေနရာ သို႔မဟုတ္

ၿမိဳ႕ စသည္) ျဖစ္ၿပီး ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပၸံႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕ (ယူနက္စကို) မွ အထူးယဥ္ေက်းမႈ သို႔မဟုတ္ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထင္ရွားအေရးပါမႈအရ (ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာမ်ား စာရင္း ကို ၾကည့္ရန္) စာရင္းသြင္းသတ္မွတ္ထားသည့္ ေနရာျဖစ္သည္။

ထိုစာရင္းကို အေထြေထြညီလာခံမွ ေရြးခ်ယ္သည့္ ယူနက္စကို အဖြဲ႕ဝင္ ၂၁ ခုျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ယူနက္စကို ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ ေကာ္မတီ၏ စီမံခန႔္ခြဲမႈျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ အစီအစဥ္ မွ ထိန္းသိမ္းထားသည္။

လူသားမ်ား၏ ေယဘုယ်အေမြအႏွစ္အတြက္ အေရးပါအရာေရာက္သည့္ ယဥ္ေက်းမႈအရ သို႔မဟုတ္ သဘာဝအရ ထင္ရွားေပၚလြင္သည့္ ေနရာေဒသမ်ားကို အမည္စာရင္းျပဳစုျခင္း ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္းမ်ားကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ အစီအစဥ္မွ ေဆာင္ရြက္သည္။ သတ္မွတ္ထားသည့္ အေျခအေနမ်ားအရ စာရင္းဝင္ေနရာေဒသမ်ားအတြက္ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ရန္ပုံေငြမွ ရန္ပုံေငြရရွိသည္။ အစီအစဥ္ကို ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ နိုဝင္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ယူနက္စကို အေထြေထြေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲမွ ကမၻာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သဘာဝအေမြအႏွစ္မ်ား ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ညီလာခံျဖင့္ စတင္ခဲ့သည္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လအထိ ၁၀၇၃ ေနရာကို ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္ကာ ၁၆၇ နိုင္ငံရွိ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ၈၃၂ ေနရာ၊ သဘာဝေနရာ ၂၀၆ ခုႏွင့္ အေရာအေႏွာေနရာ ၃၅ ခု ပါဝင္သည္။ နိုင္ငံအလိုက္ ေနရာမ်ားအရ အီတလီနိုင္ငံသည္ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာေပါင္း ၅၃ ျဖင့္ ထိပ္ဆုံးတြင္ရွိကာ၊ ယင္းေနာက္တြင္ တ႐ုတ္နိုင္ငံ (၅၂)၊ စပိန္နိုင္ငံ (၄၆)၊ ျပင္သစ္နိုင္ငံ (၄၃)၊ ဂ်ာမနီနိုင္ငံ (၄၂)၊ အိႏၵိယနိုင္ငံ (၃၆)၊ မကၠဆီကိုနိုင္ငံ (၃၄) ႏွင့္ ယူနိုက္တက္ကင္းဒမ္းႏွင့္ ၿဗိတိသၽွ ပင္လယ္ရပ္ျခား နယ္ေျမမ်ားမွ (၃၁)ခု အသီးသီးျဖစ္သည္။

ေရြးခ်ယ္မႈ စံညႊန္း

၂၀၀၄ ခုႏွစ္အထိ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားအတြက္ စံညႊန္း ေျခာက္ခုႏွင့္ သဘာဝအေမြအႏွစ္မ်ားအတြက္ စံညႊန္း ေလးခု ရွိခဲ့သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ယင္းတို႔ကို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲခဲ့ကာ လက္ရွိတြင္ တေပါင္းတည္း စံႏႈန္း ဆယ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္။ အဆိုျပဳေသာ ေနရာမ်ားသည္ "ကမၻာ့တန္ဖိုးထားခ်က္မ်ား" (outstanding universal value) ျဖစ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး စံညႊန္း ဆယ္ခုအနက္ တစ္ခုႏွင့္ ကိုက္ညီရမည္ ျဖစ္သည္။[၆] ယင္းစံညႊန္းမ်ားကို စတင္ဖန္တီးစဥ္မွစ၍ ျပင္ဆင္ျခင္း/ျဖည့္စြက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ယဥ္ေက်းမႈ စံညႊန္း
Site#252: ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ေသာ တာ့ဂ်္မဟာရ္

"ဖန္တီးနိုင္ေသာ လူသားတို႔၏ အေျပာင္ေျမာက္ဆုံး လက္ရာကို ကိုယ္စားျပဳမႈကို ေဖာ္ျပနိုင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုအတြင္း ျမင့္မားသည့္ အသိဉာဏ္ရွိ၍ အႏုပညာလက္ရာေျမာက္မႈ၊ အတတ္ပညာပိုင္း (သို႔မဟုတ္) နည္းပညာဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္မႈတို႔ျဖင့္ သက္ေသျပနိုင္ရမည္။"

"အခ်ိန္ကာလတစ္ခုအတြင္း ဗိသုကာဆိုင္ရာ၊ နည္းပညာဆိုင္ရာ အထိမ္းအမွတ္ အႏုပညာလက္ရာဆိုင္ရာတို႔အား လူသားတို႔ ဖန္တီးထားမႈႏွင့္အတူ ၿမိဳ႕ျပတည္ေထာင္ထားမႈ၊ ေျမျပင္ရႈခင္း အကြက္ခ်စီမံထားမႈတို႔ကို ေဖာ္ျပနိုင္ရမည္။"
"ယခုတိုင္တည္ရွိေနေသာ (သို႔မဟုတ္) ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ ၿမိဳ႕ျပယဥ္ေက်းမႈတစ္ခု (သို႔မဟုတ္) ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့တစ္ခုတို႔သည္ ၿပိဳင္ဘက္ကင္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထူးျခားထင္ရွား၍ေသာ္လည္းေကာင္း သက္ေသျပနိုင္ရမည္။"
"လူ႔ေဘာင္သမိုင္းတြင္ ေျပာင္းလဲမႈ အဆင့္ဆင့္ကို ေဖာ္ေျပေပးသည့္ ထူးျခားထင္ရွားေသာ အေဆာက္အဦ၊ ဗိသုကာႏွင့္ နည္းပညာတို႔ ေပါင္းစည္းထားသည့္ အေဆာက္အဦတို႔ႏွင့္ ေျမယာရႈခင္းပုံေဖာ္ထားမႈတို႔ ရွိရမည္။"
"အထူးသျဖင့္ နဂိုမူရင္းအေျခအေနအတိုင္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္၍ မရနိုင္ေတာ့သည့္ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ (သို႔မဟုတ္) လူသားႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အျပန္အလွန္အက်ိဳးျပဳ ယွဥ္တြဲေနထိုင္မႈကို ျပဆိုနိုင္ေသာ သာဓကမ်ားကို ေဖာ္ျပနိုင္ရမည္။"
"တိတိက်က် သို႔မဟုတ္ ေသခ်ာမႈရွိသည့္ အေထာက္အထားမ်ားျပနိုင္ၿပီး ထူးျခားထင္ရွားေသာ ရိုးရာဓေလ့မ်ား၊ အေတြးအေခၚမ်ား၊ ယုံၾကည္မႈမ်ား၊ အႏုပညာလက္ရာမ်ားႏွင့္ စာေပဆိုင္ရာ လက္ရာမ်ား ေဖာ္ျပနိုင္ရမည္"

သဘာဝ စံညႊန္း
သမိုင္းဝင္ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမ

"အႏုပညာရသ ခံစားမႈပါဝင္ၿပီး အေရးပါ၍ ထူးျခားစြာ သဘာဝအလွတရားရွိသည့္ ေနရာေဒသမ်ားျဖင့္ သက္ေသျပနိုင္ရမည္။"
"ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္ သို႔မဟုတ္ ထူးျခားထင္ရွားသည့္ ဘူမိျဖစ္စဥ္ သို႔မဟုတ္ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္တို႔ ေပၚထြန္းမႈတို႔ ပါဝင္သည့္ ကမၻာေျမသမိုင္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အရာမ်ားကို ေဖာ္ျပနိုင္ရမည္။"
"အပင္ႏွင့္ သတၱဝါအုပ္စုတို႔ႏွင့္ ပင္လယ္ေဂဟစနစ္၊ ကမ္းရိုးတန္းေဂဟစနစ္၊ ေရခ်ိဳေဂဟစနစ္၊ ကုန္းတြင္းပိုင္းေဂဟစနစ္တို႔ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္တို႔ ပါဝင္သည့္ ကုန္းေျမနယ္နိမိတ္ဆိုင္ရာ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတို႔ကို ေဖာ္ျပနိုင္ရမည္။"
"ထိန္းသိမ္းေရးရႈေထာင့္မွ လည္းေကာင္း၊ သိပၸံနည္းပညာရႈေထာင့္မွ လည္းေကာင္း ကမၻာ့လူသားမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အထင္ကရ တန္ဖိုးရွိေနသည့္ အၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရေသာ မ်ိဳးစိတ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ဇီဝမ်ိဳးကြဲမ်ား၏ မူရင္းအေနအထားအတိုင္း ထိန္းသိမ္းျပဳျပင္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းအတြက္ အေရးပါဆုံးႏွင့္ အထင္ရွားဆုံးေသာ သဘာဝမွီတင္းေနထိုင္မႈတို႔ကို ေဖာ္ျပနိုင္ရမည္။"

အခ်က္အလက္မ်ား

နိုင္ငံေပါင္း ၁၆၇ ခုတြင္ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာေပါင္း ၁၀၇၃ ေနရာကို သတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္ကာ ယင္းတို႔တြင္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ၈၃၂ ေနရာ၊ သဘာဝေနရာ ၂၀၆ ခုႏွင့္ အေရာအေႏွာေနရာ ၃၅ ခု ပါဝင္သည္။ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေကာ္မတီသည္ ကမၻာအား အာဖရိက၊ အာရပ္ျပည္ေထာင္စုမ်ား၊ အာရွႏွင့္ ပစိဖတ္၊ ဥေရာပႏွင့္ ေျမာက္အေမရိက၊ ႏွင့္ လက္တင္အေမရိကႏွင့္ ကာရစ္ဘီယံေဒသအျဖစ္ ပထဝီဝင္ဇုန္ႀကီး ငါးဇုန္ ခြဲျခားထားသည္။

႐ုရွားႏွင့္ ေကာ့ေကးဆပ္ေဒသတို႔ကို ဥေရာပအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၿပီး၊ မကၠဆီကိုႏွင့္ ကာရစ္ဘီယံတို႔သည္ ေျမာက္အေမရိကတြင္ တည္ရွိေသာ္လည္း လက္တင္အေမရိကႏွင့္ ကာရစ္ဘီယံေဒသတြင္း ထည့္သြင္းထားသည္။

ေအာက္ပါဇယားသည္ ယင္းဇုန္မ်ားႏွင့္ တည္ရွိေသာ ေနရာေဒသမ်ား စာရင္း ျဖစ္သည္။
ဇုန္/ေဒသ ယဥ္ေက်းမႈ သဘာဝ အေရာ စုစုေပါင္း % States Parties with inscribed properties
အာဖရိက ၅၁ ၃၇ ၅ ၉၃ ၉% ၃၅
အာရပ္ျပည္ေထာင္စုမ်ား ၇၄ ၅ ၃ ၈၂ ၈% ၁၈
အာရွ ႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသ ၁၇၇ ၆၄ ၁၂ ၂၅၃* ၂၄% ၃၆
ဥေရာပ ႏွင့္ ေျမာက္အေမရိက ၄၃၄ ၆၂ ၁၀ ၅၀၆* ၄၇% ၅၀
လက္တင္အေမရိက ႏွင့္ ကာရစ္ဘီယံေဒသ ၉၆ ၃၈ ၅ ၁၃၉* ၁၃% ၂၈
စုစုေပါင္း ၈၃၂ ၂၀၆ ၃၅ ၁၀၇၃ ၁၀၀% ၁၆၇

*မြန္ဂိုလီးယားႏွင့္ ႐ုရွားရွိ ယူဗြီစ္ေနာ့ ခ်ိဳင့္ႀကီး မွာ ဥေရာပ၊ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသအတြင္းတြင္ တည္ရွိသည္။ ယင္းကို အာရွ-ပစိဖိတ္ဇုန္ အတြင္းတြင္ ထည့္သြင္းထားသည္။ * ေနရာမ်ားအခ်ိဳ႕မွာ တစ္နိုင္ငံထဲတြင္မက ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ေနရာေဒသအရႏွင့္ နိုင္ငံအလိုက္စာရင္းမ်ားထဲတြင္ ထပ္ခါပါဝင္လ်က္ရွိသည္။ နိုင္ငံအလိုက္ စာရင္းဇယားမ်ားအတြက္ နိုင္ငံအလိုက္ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာမ်ား ဇယားကို ၾကည့္ပါ။
ပိုင္နက္အလိုက္ ခြဲျခားထားမႈမ်ား

မွတ္ခ်က္။ ။ေအာက္ပါစာရင္းမ်ားမွာ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေနရာ ဆယ္ခုႏွင့္အထက္ရွိသည့္ နိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၇ ဇူလိုင္လအထိ စာရင္းျဖစ္သည္။

အမည္း: အေမြအႏွစ္ေနရာ ၅၀ ႏွင့္ အထက္ရွိေသာ နိုင္ငံမ်ား
အညိဳ: အေမြအႏွစ္ေနရာ ၄၀ ႏွင့္ အထက္ရွိေသာ နိုင္ငံမ်ား
အညိဳေဖ်ာ့: အေမြအႏွစ္ေနရာ ၃၀ မွ ၃၉ ခုရွိေသာ နိုင္ငံမ်ား
လိေမၼာ္: အေမြအႏွစ္ေနရာ ၂၀ မွ ၂၉ ခုရွိေသာ နိုင္ငံမ်ား
အစိမ္း: အေမြအႏွစ္ေနရာ ၁၅ မွ ၁၉ ခုရွိေသာ နိုင္ငံမ်ား
အျပာ: အေမြအႏွစ္ေနရာ ၁၀ မွ ၁၄ ခုရွိေသာ နိုင္ငံမ်ား

66509503_954864334852489_948056963361538048_n.png

 

ကမာၻအေမြအႏွစ္ စာရင္းမွာပါ၀င္တဲ့  ေနရာအခ်ိဳ႕ကုိ ပရိသတ္ၾကီး ဗဟုသုတရႏုိင္ဖုိ႔ မွ်ေ၀ေပးလုိက္ပါတယ္။ 

 

Great Barrier Reef  (Australia)

FoOlffAJfEhQamJ-800x450-noPad.jpg

 

Grand Canyon National Park (Arizona, USA)

_105795261_gettyimages-669737652.jpg

 

Vatican City

Vatican_City.jpg

 

Yellowstone National Park (United States)

Yellowstone_National_Park.jpg

 

Galápagos Islands (Pacific Ocean)

Galápagos_Islands.jpg

Bagan - (Myanmar)

04-02-2010-bagan.jpg

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာႏဳိင္ငံရဲ႕ ျပရုပ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ပုဂံကုိ Unescoအဖြဲ႔ၾကီးက ကမာၻ႔ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ sayar.com မွ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ားႏွင့္ထပ္တူ ၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူမိပါတယ္ခင္ဗ်ာ...

 

sayar.com.mm

Credit - Tin Maung Hlaing (https://www.facebook.com/TMHlaing/posts/954864384852484?__tn__=K-R)

Read times Last modified on Monday, 08 July 2019 14:40
Rate this articles
(1 Vote)