ေလာကဓံလႈိင္းအပုတ္ကုိ အရြယ္နဲ႔မမၽွခံစားရရင္း ဆင္းရဲဒဏ္ကုိ ၾကံ့ၾက့ံခံခဲ့ရတဲ့ လူတစ္ေယာက္။ ေက်ာင္းထြက္ၿပီး စက္ဘီးေလးနဲ႔ ေျမပဲေလွာ္ေရာင္းခဲ့ရတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေလး။ အလုပ္ေတြလုပ္ရင္းကေန မ်က္စိပြင့္နားပြင့္ျဖစ္လာၿပီး ကုိယ့္လမ္းကုိယ္ေဖာက္ ႀကိဳးစားခဲ့ရသူ။ ဖိလစ္ပုိင္မွာေနထုိင္ေပမယ့္ တရုတ္ႏုိင္ငံကေန ေျပာင္းလာတဲ့သူ။ သူ႕နာမည္က John Gokongwei။
သူ႕ရဲ႕ဖခင္က ဖိလစ္ပုိင္-တရုတ္ကျပား။ ၁၉၂၆ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၁ရက္ေန႔ တရုတ္ႏုိင္ငံ ဖူက်န္႔ျပည္နယ္ (Fujian) မွာ ေမြးဖြားခဲ့တယ္။ သားသမီးေျခာက္ေယာက္မွာ အႀကီးဆုံးၾသရႆ။ တရုတ္ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ သူတုိ႔မိသားစုဟာ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ ဆီဘူးၿမိဳ႕ (Cebu) ကုိေျပာင္းခဲ့ရတယ္။ ဆီဘူးၿမိဳ႕ကုိ ႀကိဳေရာက္ေနတဲ့ သူ႕အဖုိးက ရုပ္ရွင္ရုံေတြအမ်ားႀကီး ပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ သူေဌးႀကီးတစ္ေယာက္ပါ။ အဖုိးေသေတာ့ သူတုိ႔မိသားစုဟာ အေမြေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ မပူမပင္မေတာင့္မတေနခဲ့ရတယ္။ ေက်ာင္းသြားရင္လည္း ဇိမ္ခံကားႀကီးကုိစီးၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြၾကားမွာ ေမာ္ၾကြားႏုိင္ခဲ့တယ္။ သူတက္ေနတာက ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမွာ San Carlos University ဆုိတဲ့ အဆင့္ျမင့္ကုိယ္ပုိင္အထက္တန္းေက်ာင္း။ ေက်ာင္းမွာဆုိလည္း အေတာ္ဆုံးေက်ာင္းသား။ သူငယ္ခ်င္းေတြဆုိရင္ သူတုိ႔ရုပ္ရွင္ရုံမွာ အခမဲ့ေခၚျပတယ္။ အားလုံးထဲမွာ လက္မေထာင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
John Gokongwei ဟာ ၁၃ႏွစ္ေလာက္ေရာက္ေတာ့ သူ႕အေဖဟာ အူေရာင္ငန္းဖ်ားေရာဂါနဲ႔ ရုတ္တရက္ေသဆုံးသြားတယ္။ သူတုိ႔မိသားစု မသိခဲ့တာက သူ႕ဖခင္ဟာ ရုပ္ရွင္ရုံေတြ ပုံမွန္လည္ပတ္ဖုိ႔ ဘဏ္ေတြဆီက အေၾကြးယူထားတဲ့အေၾကာင္းပါ။ ဖခင္ေသတာနဲ႕ အေၾကြးရွင္ေတြက သူတုိ႔ပုိင္ဆုိင္သမၽွ တုိက္တာအေဆာက္အဦး၊ ကားနဲ႔ ပရိေဘာဂ မက်န္ အားလုံးကုိ သိမ္းယူသြားခဲ့တယ္။ သူတုိ႔မိသားစု လမ္းေဘးကုိ ေရာက္ပါၿပီ။ ေက်ာင္းကုိလည္း ဇိမ္ခံကားနဲ႔ မသြားႏုိင္ေတာ့ဘူး။ သူငယ္ခ်င္းေတြၾကားမွာ အရင္လုိ မ်က္ႏွာပန္းမပြင့္ေတာ့ဘူး။ မတူသလုိ မတန္သလုိ ဆက္ဆံခံခဲ့ရတယ္။ အခန္းက်ဥ္းက်ဥ္းေလးကုိငွားၿပီး မိသားစုေတြ ေနခဲ့ရတယ္။ စားဝတ္ေနေရးခက္ခဲလြန္းလုိ႔ အငယ္ ၅ေယာက္ကုိ တရုတ္ျပည္မွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးေတြဆီမွာ ပုိ႔လုိက္ရတယ္။ John Gokongwei ပဲ သူ႕အေမနဲ႔ ဆီဘူးၿမိဳ႕မွာ က်န္ခဲ့ပါတယ္။ ဖခင္ဆုံးသြားၿပီး ေက်ာင္းတက္သြားတဲ့ ပထမဆုံးအေတြ႕အၾကံဳကုိ နာနာက်င္က်င္ေျပာျပရွာတယ္။
“အရင္တုန္းက ေက်ာင္းသြားရင္ ကုိယ္ပုိင္ကားနဲ႔သြားရတယ္။ အခုဆုိရင္ အိမ္နဲ႔ ၂မုိင္ေလာက္ေဝးတဲ့ေက်ာင္းကုိ ေျခက်င္သြားရတယ္။ ေျခေထာက္ေတြနာေရာ။ သူငယ္ခ်င္းေတြၾကားမွာ မ်က္ႏွာငယ္ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဒီအေၾကာင္းေတြကုိ အေမ့ကုိ ျပန္ေျပာျဖစ္ေတာ့ အေမက ငါ့သား မင္းကေက်ာင္းတက္ရတာဆုိေတာ့ အမ်ားႀကီး ကံေကာင္းပါတယ္။ ေက်ာင္းမတက္ရတဲ့ ကေလးေတြ၊ ဖိနပ္ေတာင္ မစီးႏုိင္တဲ့ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ မင္းအေဖေသေတာ့ သူ႕အိပ္ထဲမွာ ၁ဝပီဆုိပဲ က်န္ေတာ့တယ္။ အေမဘယ္လုိလုပ္ရမလဲလုိ႔ေျပာၿပီး ငုိေတာ့တာ။ ဟုတ္တယ္ဗ်။ အေမလည္း ၃၂ႏွစ္ပဲရွိေသးတာ။ မုဆုိးမျဖစ္ၿပီေလ။” မလုပ္တတ္မကုိင္တတ္တဲ့ သူ႕အေမဟာ လက္ဝတ္တန္ဆာေတြကုိ ေရာင္းခ်ၿပီး စားေသာက္ခဲ့ရတယ္။ အဆင္မေျပေတာ့ John Gokongwei ဟာ အိမ္ေနာက္ေဖးမွာ ေျမပဲေလွာ္ၿပီး ၿမိဳ႕ထဲကုိသြားေရာင္းခဲ့ရတယ္။ ဆီဘူးၿမိဳ႕ကုိသြားၿပီး စက္ဘီးေလးနဲ႔ ေျမပဲေလွာ္ေရာင္းခဲ့ရတယ္။ စီးပြားေရးၾကပ္တည္းလြန္းလုိ႔ ၁၅ႏွစ္မွာပဲ ေက်ာင္းထြက္လုိက္ရတယ္။ ေက်ာင္းထြက္တာနဲ႔ ဆီဘူးၿမိဳ႕နဲ႔ အတန္ငယ္ေဝးတဲ့ ရြာေလးကုိသြားၿပီး ဆုိင္ခန္းခသက္သာတဲ့ ေနရာမွာ ေစ်းေရာင္းတယ္။
မနက္၅နာရီမွာ အိပ္ယာထ၊ ၿပီးေတာ့ ဖေယာင္းတုိင္၊ ဆပ္ျပာခဲစတဲ့ လူသုံးကုန္ေတြကုိ ၿမိဳ႕ထဲမွာ သြားဝယ္၊ ေစ်းကုိသြားၿပီး ၃ေပ ×၂ေပေလာက္ရွိတဲ့ စားပြဲေပၚမွာ တင္ေရာင္းတယ္။ အေျခခံလူတန္းစားေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့အသုံးအေဆာင္ေတြကုိ ေရာင္းခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေစ်းမွာ သူ႕ထက္အရင္ေရာက္ေနတဲ့ ဆုိင္ခန္းေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြဆုိ သူ႕ထက္အသက္အရြယ္ေရာ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳေရာ သာတဲ့သူေတြ။ ဒါေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕ဆုိင္ကပဲ ပုိေရာင္းခဲ့ရတယ္။ သူက ပုိသြက္လက္တာကုိး။
“အေဖဆုံးသြားလုိ႔ ဆင္းရဲတယ္ဆုိတဲ့အသိကုိ ေခါင္းထဲကေန အၿပီးတိုင္ထုတ္ပစ္လုိက္တယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ခ်မ္းသာေအာင္လုပ္မယ္ဆုိတဲ့စိတ္ကုိ ပစ္သြင္းလုိက္တယ္။ ဒီလုိပဲ ႀကိဳးစားရတာ” ေစ်းေရာင္းရလုိ႔ တစ္ေန႔မွာ ၂ဝပီဆုိ (၅၄၁ က်ပ္) အျမတ္က်န္ပါတယ္။ ၁၉၄၃ခုႏွစ္မွာ ဟာ ဆီဘူးၿမိဳ႕ဝန္းက်င္မွာ ရာဘာေစးေတြကုိ သြားဝယ္၊ ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း ၅ရက္ေလာက္ စုန္ဆင္းလုိက္ေတာ့ လူစီနာၿမိဳ႕ (Lucena) ကုိေရာက္တယ္။ လူစီနာၿမိဳ႕ကေန ရာဘာေစးေတြကုိ ကုန္တင္ကားနဲ႔တင္ၿပီး မနီလာၿမိဳ႕ (Manila) ကုိ ၆နာရီေလာက္ ေမာင္းရတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးမွာ အဲဒီလုိခက္ခက္ခဲခဲ ႀကိဳးစားခဲ့သူပါ။ အျမတ္အစြန္းလည္း ေတာ္ေတာ္ရလုိက္ပါရဲ႕။ စစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ John Gokongwei ဟာ Amasia Trading Co. Ltd ကုိ တည္ေထာင္လုိက္တယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကေန အဝတ္အထည္၊ သတင္းစာေဟာင္း၊ ငရုတ္၊ ၾကက္သြန္ေတြကုိ တင္သြင္းခဲ့တယ္။ ကုမၸဏီေထာင္တုန္းက သူ႕အသက္က ၂ဝပဲရွိပါေသးတယ္။ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ စီးပြားေရးလည္း အဆင္ေျပလာတာနဲ႔ တရုတ္ျပည္က ေမာင္ႏွမေတြကုိ လွမ္းေခၚၿပီး ႏွစ္ထပ္အိမ္ႀကီးမွာ ဇိမ္က်က်ထားခဲ့တယ္။ Elizabeth Yu နဲ႔ လက္ထပ္ခဲ့ၿပီး သားသမီး ၆ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့တယ္။
ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမွာ သူဟာ ေျပာင္းဖူးေစ့ကေန အမႈန္႔ႀကိတ္ၿပီး ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္ေရာင္းခ်င္လာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဆီဘူးၿမိဳ႕မွာ ေျပာင္းဖူးမႈန္႔ေရာင္းတဲ့ Ludo & Luym Corporation ဆုိတာရွိတယ္။ ေနာက္အလုပ္အတြက္ အရင္းအႏွီးလုိေတာ့ John Gokongwei ဟာ China Bank ကုိသြားၿပီး ပီဆုိ ၅သိန္းေခ်းခဲ့လုိက္တယ္။ Universal Corn Products ကုိတည္ေထာင္ၿပီး ေျပာင္းဖူးမႈန္႔ေရာင္းေတာ့ အဓိကၿပိဳင္ဘက္ Ludo & Luym Corporation ကုိ ေနာက္ေကာက္ခ်ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာ အသက္၁၅ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ၿပိဳင္ဘက္ေတြကုိ ဘယ္လုိအလဲထုိးရမလဲဆုိတာ ေစ်းေရာင္းရင္း ႀကိဳသိထားတဲ့သေဘာပါ။ ၁၉၅၇ခုႏွစ္မွာ သူဟာ JG Summit Holdings ဆုိတဲ့ကုမၸဏီႀကီးကုိ တည္ေထာင္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ JG ကေတာ့ သူ႕နာမည္ John Gokongwei ရဲ႕အစစာလုံးေတြပါပဲ။
Recommended for you - အၿမဲတမ္းပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ား အေဝးသင္စာေမးပြဲ ေျဖဆိုကာလကို တာဝန္ခ်ိန္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးမည္
၁၉၇၆ခုႏွစ္မွာ Blend 45 ဆုိတဲ့ ေကာ္ဖီကုိထုတ္လုိက္ေတာ့ အရႈံးေပၚသြားတယ္။ သတင္းစာေတြက ေစ်းကြက္အရႈံးကုိ ေလွာင္ေျပာင္ၾကေတာ့ သူကေတာ့ သူ႕ကုမၸဏီကုိ အခမဲ့ေၾကာ္ျငာေပးတယ္လုိ႔ပဲ ျမင္တယ္။ စီးပြားေရးသမားဆုိတာ အရႈံးနဲ႔အျမတ္ ဒြန္တြဲေနတဲ့ နိယာမကုိ ႀကိဳသိထားတဲ့သေဘာ။ ပုိက္ဆံေတြရႈံးသြားလည္း စိတ္ဓာတ္မက်ပါဘူး။
စိန္ေခၚမႈ အဆင့္ (၁)
John Gokongwei ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ လူတန္းစားမ်ိဳးစုံစီးႏုိင္တဲ့ ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြကုိ ေတြ႕ထားေတာ့ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမွာလည္း အဲဒီလုိပုံစံမ်ိဳး ေထာင္ခ်င္ခဲ့တယ္။ သတင္းစာေတြ၊ ေကာ္ဖီေတြ မေပးဘဲနဲ႔ Business Class လည္း မပါတဲ့ သာမန္ေလေၾကာင္းလုိင္း။ ဒါမွလည္း လူတန္းစားမ်ိဳးစုံ စီးႏုိင္မွာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဆီဘူးႏုိင္ငံမွာ Philippine Airlines (PAL) တစ္ခုပဲရွိတာပါ။ ေစ်းႏႈန္းျမင့္မားတဲ့အတြက္ လူတုိင္းမစီးႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၉၆ခုႏွစ္မွာ Cebu Pacific Airlines ကုိတည္ေထာင္ၿပီး ေလေၾကာင္းလုိင္းေလာကထဲ ဝင္ေရာက္ခဲ့တယ္။ လူတန္းစားမ်ိဳးစုံစီးႏုိင္လုိ႔ Cebu Pacific Airlines ဟာ Philippine Airlines (PAL) ထက္ပုိၿပီး ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၉၆ခုႏွစ္မွာ ၿမိဳ႕ ၃ၿမိဳ႕ကုိ ခရီးစဥ္ ၂၄ေၾကာင္းနဲ႔ ေျပးဆြဲရာကေန ၂ဝဝ၉ခုႏွစ္မွာ အာရွ ၁၂ၿမိဳ႕နဲ႔ ျပည္တြင္း ၿမိဳ႕ ၂ဝကုိ ခရီးစဥ္ ၁၂ဝေျပးဆြဲႏုိင္တဲ့အထိ တုိးတက္ခဲ့တယ္။ ၂ဝဝ၅ခုႏွစ္မွာ ဖိလစ္ပုိင္လူမ်ိဳး ၁၂ေယာက္မွာ ၁ေယာက္သာ ေလယာဥ္စီးႏုိင္ရာမွ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္မွာ လူ ၆ေယာက္မွာ ၁ေယာက္ႏႈန္း ေလယာဥ္းစီးႏုိင္လာပါတယ္။ အခုဆုိရင္ Cebu Pacific Airlines ဟာ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမွာ အေအာင္ျမင္ဆုံးေလေၾကာင္းလုိင္းျဖစ္လာပါၿပီ။
စိန္ေခၚမႈ အဆင့္ (၂)
၂ဝဝ၃ခုႏွစ္မွာ John Gokongwei ဟာ Digitel Mobile Philippines ဆုိတဲ့ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္လုိက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမွာ Philippine Long Distance Telephone (PLDT) ဆုိတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးရွိပါတယ္။ ေငြေၾကးအင္အားေတာင့္တင္းတဲ့ PLDT ကုိ ဘယ္လုိတုံ႔ျပန္ခဲ့သလဲ။ သူ႕ရဲ႕ Digitel Mobile Philippines ကုိ နည္းပညာပုိင္းမွာ အဆင့္ျမွင့္ထားတဲ့အတြက္ ဖုန္းေျပာတဲ့အခါ ၾကည္လင္ျပတ္သားသလုိ အင္တာနက္ႏႈန္းဟာလည္း ျမန္ဆန္မႈပုိရွိပါတယ္။ တစ္လလုံးမွာ ဖုန္းႀကိဳက္သေလာက္ေျပာ၊ အင္တာနက္ႀကိဳက္သေလာက္သုံး ပီဆုိ၂၅ဝသာ ေကာက္ခံခဲ့ပါတယ္။ ဒါကလည္း ၿပိဳင္ဘက္ PLDT ရဲ႕ ၃ပုံ ၂ပုံသာရွိတဲ့အတြက္ ေစ်းႏႈန္းသက္သာတဲ့ Digitel Mobile Philippines ဟာ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးေလာကမွာ အင္အားႀကီးကုမၸဏီေတြဟာ ေနာက္မွေပါက္တဲ့ ေရႊၾကာေတြကုိ ဓနအင္အားနဲ႔ အႏုိင္ယူတတ္ေပမယ့္ John Gokongwei ကေတာ့ သူ႕ထက္အင္အားႀကီးတဲ့ၿပိဳင္ဘက္ေတြကုိ ပညာသားပါပါ အႏုိင္ယူခဲ့ပါတယ္။
စိန္ေခၚမႈ အဆင့္ (၃)
Blend 45 ေကာ္ဖီထုတ္တုန္းက အရႈံးေပၚခဲ့တာကုိ သင္ခန္းစာယူၿပီး ၂ဝဝ၄ခုႏွစ္မွာ C2 လက္ဖက္စိမ္းေအးကုိ ထုတ္လုပ္လုိက္ျပန္တယ္။ တရုတ္ႏုိင္ငံမွာသာ လက္ဖက္ရည္ေသာက္တဲ့အက်င့္ရွိေပမယ့္ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ကုိလာေတြ၊ အေအးေတြပဲ ေသာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ေစ်းကြက္မွာ အရႈံးေပၚလိမ့္မယ္လုိ႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ သုံးသပ္ထားေပမယ့္ John Gokongwei ကေတာ့ လုပ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္တယ္။ လက္ဖက္စိမ္းရည္ကုိ ေသာက္ရင္ က်န္းမာေပါ့ပါးလိမ့္မယ္လုိ႔ ေၾကာ္ျငာၿပီး ေရာင္းခ်ခဲ့တဲ့အခါ ပထမတစ္လအတြင္းမွာပဲ ပုလင္းေပါင္း ၁သိန္းကုန္သြားခဲ့ပါတယ္။ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္မွာေတာ့ တစ္လမွာ C2 ပုလင္းေပါင္း သန္း ၃ဝေလာက္အထိိ ေရာင္းခ်ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ေစ်းကြက္လုိအပ္ခ်က္အတုိင္း မလုိက္ဘဲ စားသုံးသူေတြကုိ နည္းေပးလမ္းျပလုပ္သြားတဲ့သေဘာပါ။ အခုဆိုရင္ သူ႕ရဲ႕ပုိင္ဆုိင္မႈေတြက ၄.၆ ဘီလီယံ (သန္း ၄၆ဝဝ) အထိရွိလာပါၿပီ။
စားရမဲ့ေသာက္ရမဲ့ဘဝကေန လူခ်မ္းသာျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစာလာခဲ့ရလုိ႔ ပညာေရးဘဝေနာက္က်ခဲ့ေပမယ့္ စီးပြားေရးအဆင္ေျပလာေတာ့ ပညာေရးပုိင္းကုိ ျပန္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ De La Salle University မွာ စီးပြားေရးပညာသင္ရင္းကေန MBA ဘြဲ႕ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဟားဗတ္တကၠသုိလ္ (Harvard University) မွာ အဆင့္ျမင့္စီမံခန္႔ခြဲမႈသင္တန္းကုိလည္း ၿပီးေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆုိရင္ John Gokongwei ဟာ ၉၂ ႏွစ္ရွိေနေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕စီးပြားေရးအသိပညာေတြကုိ အဖုိးမျဖတ္ႏုိင္ပါဘူး။
“ ကၽြန္ေတာ္ေဗဒင္ကုိ အယုံအၾကည္မရွိပါဘူး။ လုံ႔လဝိရိယနဲ႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈကသာ ကံေကာင္းျခင္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈကုိ အရယူေပးႏုိင္တာ”
Recommended for you - သင္နဲ႔ သင့္ေတာ္မယ့္ ဆရာတစ္ေယာက္ကို ခက္ခက္ခဲခဲရွာေဖြေနရတာလား
Recommended for you - ေဒသစရိတ္ခံစားခြင့္ရွိသည့္ ေဒသမ်ားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ (၆)ခုက ၂၀၁၈ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းေအာင္ျမင္သူမ်ား ေဆးတကၠသိုလ္သို႕ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္
Credit; ေက်ာ္စုိးေအာင္ (အခရာ)
